ไม่ใช่ "ลูกบอลลึกลับ" แต่เป็นสัตว์ชนิดหนึ่ง

เมื่อไม่นานมานี้เว็บไซต์ต่างประเทศได้มีการแบ่งปันเรื่องราวของชายคนหนึ่ง หลังจากที่เขาได้เข้าไปในป่าละเมาะเขาก็พบกับลูกบอลลึกลับลูกหนึ่ง สีสันของมันดูแปลกตาเอามากๆ ในตอนนั้นเขาไม่กล้าที่จะใช้มือสมัผัสกับมันโดยตรง เขาจึงหากิ่งไม้ในระแวกนั้นมาเขี่ยมัน

คิดไม่ถึงเลยว่าลูกบอลลูกนี้จะขยับได้ แถมมันยังมีลายไม่เหมือนกับเมื่อครู่อีกต่างหาก

เขายืนมองมันอยู่สักพัก แล้วมันก็ค่อยๆคลายตัวออกมา เห็นมันอีกทีก็อยู่ในสภาพนี้ซะแล้ว

เมื่อได้เห็นหน้ามันชัดๆ เขาก็เพิ่งรู้ว่ามันไม่ใช่ตัวนิ่มหรือตัวอะไรที่เค้าเคยเจอมา เพราะเจ้าตัวนี้มันคือ  อาร์มาดิลโล่ ( Armadillo) จัดอยู่ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ไฟลัมสัตว์มีแกนสันหลัง

ลักษณะโดยทั่วไปของอาร์มาดิโล่ คือ มีส่วนหน้าและจมูกที่ยาว มีปากขนาดเล็ก มีลักษณะเป็นรูเล็ก ๆ มีกรงเล็บที่แหลมคมทั้งตีนหน้าและตีนหลัง ใช้สำหรับขุดทำโพรงอยู่อาศัยและขุดหาอาหารกิน กินอาหารจำพวก มด, ปลวก และหนอนตามพื้นดิน และมีเกราะหุ้มอยู่ตามตัวเป็นแผ่น ๆ มีข้อต่อเชื่อมต่อกันเหมือนชุดเกราะ

บรรพบุรุษของอาร์มาดิลโล่ที่สูญพันธุ์ไปแล้วราว 10,000 ปีก่อน มีชื่อว่า "คลิปโตดอน" ที่มีขนาดตัวใหญ่เท่ากับรถยนต์คันเล็ก ๆ คันหนึ่ง คลิปโตดอนอาศัยอยู่ในทวีปอเมริกาใต้ มีเกราะที่หุ้มตัวเป็นชิ้น ๆ รูปหกเหลี่ยม ไม่เหมือนกับอาร์มาดิลโล่ในปัจจุบัน ในพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติลอนดอน ประเทศอังกฤษ มีโครงกระดูกของคลิปโตดอนที่สมบูรณ์แบบจัดแสดงอยู่ เป็นตัวอย่างที่ชาร์ลส์ ดาร์วิน ได้ส่งมาให้เมื่อครั้งเดินทางไปสำรวจที่ทวีปอเมริกาใต้

เมื่ออาร์มาดิลโล่ถูกคุกคามแล้วจะขดตัวเป็นวงกลมคล้ายลูกบอล โดยเก็บส่วนหน้าและขาทั้ง 4 ข้างไว้ เหมือนกับลิ่น โดยที่ชื่อ "อาร์มาดิลโล่" นั้นมีควาหมายในภาษาสเปนว่า "ตัวน้อยที่มีเกราะ"

อาร์มาดิลโล่ กระจายพันธุ์อยู่เฉพาะทวีปอเมริกา ทั้งอเมริกาเหนือ, อเมริกากลาง จนถึงอเมริกาใต้ แบ่งออกได้ทั้งหมด 10 สกุล 20 ชนิด โดยชนิดที่ใหญ่ที่สุด คือ อาร์มาดิลโล่ยักษ์ ที่มีขนาดยาวได้ถึง 150 เซนติเมตร (59 นิ้ว) และน้ำหนักมากกว่า 59 กิโลกรัม (130 ปอนด์) และชนิดที่มีขนาดเล็กที่สุด คือ พิงค์แฟร์รี่อาร์มาดิลโล่ ที่ยาวเพียงไม่เกิน 6 นิ้ว เท่านั้น     เกราะของอาร์มาดิลโล่นั้นมีน้ำหนักเบา จึงทำให้เคลื่อนตัวได้อย่างสะดวก เรียกว่า "สคูธ" ซึ่งเป็นเกล็ดอย่างหนึ่งที่สัตว์ใช้สำหรับป้องกันตัว พฤติกรรมตามธรรมชาติจะอาศัยอยู่ตามพื้นที่โล่ง เช่น ทะเลทราย หรือป่าละเมาะที่มีพุ่มไม้เตี้ย ๆ ขึ้น อาศัยอยู่ด้วยการขุดโพรงอยู่ใต้ดิน กินแมลงเป็นอาหาร หากินในเวลากลางคืน     อาร์มาดิลโล่ตัวผู้จะมีพฤติกรรมฉี่กลิ่นฉุนทิ้งไว้ตามที่ต่าง ๆ เพื่อประกาศอาณาเขต ขณะที่ตัวเมียในบางชนิดไข่ที่เมื่อได้รับการปฏิสนธิแล้ว จะยังไม่พัฒนามาเป็นตัวอ่อนเพื่อ หลีกเลี่ยงการมีลูกในช่วงฤดูหนาวด้วยการอุ้มไข่ได้นานถึง 2 ปี ส่วนตัวผู้จะมีอวัยวะเพศที่เป็นเส้นยาว เพราะเมื่อผสมพันธุ์จะติดขัดทั้งเกราะและหางของตัวเมีย ในบางชนิดที่มีขนาดใหญ่อาจยาวได้ถึง 1.2 เมตร

ชาร์ลส์ ดาร์วิน เคยบันทึกไว้ถึงอาร์มาดิลโล่เมื่อครั้งเดินทางไปสำรวจยังทวีปอเมริกาใต้ว่า "เนื้อของมันเมื่อถูกย่างพร้อมทั้งเกราะแม้ว่าจะมีรสชาติอร่อย แต่ก็ไม่เพียงพอที่เป็นอาหารเช้าสำหรับผู้ชายที่หิว ๆ 2 คน"

อาร์มาดิลโล่ สามารถว่ายน้ำและดำน้ำได้ ด้วยการเดินอยู่ใต้น้ำนานได้ถึง 6 นาที ด้วยการกลืนอากาศลงไปคำใหญ่และขยายกระเพาะให้พองออกเหมือนเสื้อชูชีพ ปัจจุบันในหลายพื้นที่ของสหรัฐอเมริกา จะมีอาร์มาดิลโล่จำนวนมากที่ถูกรถชนตายอยู่ข้างถนน และเป็นสัตว์ที่พบเห็นได้ง่ายทั่วไปแม้แต่ในชุมชนเมือง หรือสนามกอล์ฟ ในโบลิเวียและเปรู เกราะของอาร์มาดิลโล่ถูกมาทำกีตาร์แบบของชาวสเปน โดยจะถูกขึงด้วยลวด 10 เส้น และโดยปรกติจะถูกปรับให้อยู่ในคีย์เอไมเนอร์