5 โปรแกรมตรวจสุขภาพห้ามพลาด สำหรับผู้หญิงทำงาน
คุณตรวจสุขภาพครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่ หากคำตอบไม่ใช่ปีที่แล้ว ขอชวนให้คุณนัดหมอได้เลย
ผู้หญิงอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ควรได้รับการตรวจสุขภาพทุกปี
ต่อให้รู้สึกว่าตนเองยังอายุน้อยอยู่ ก็มีสิทธิ์เป็นโรคไม่คาดคิดได้
และยิ่งอายุมากขึ้น ยิ่งต้องดูแลมากเป็นพิเศษ
เพราะการไม่มีโรคเป็นลาภอันประเสริฐจริงๆ ทำงานเก็บเงินไปมากมาย
หากไม่เคยเช็กอัพหรือเอะใจกับเรื่องสุขภาพเลย
เงินที่หามาได้อาจจะหมดไปกับค่าหมอค่าห้องพักได้ในทีเดียวที่ป่วย
ว่าแล้วปีใหม่ที่ใกล้มาถึงนี้
เผื่อสตางค์ไว้ซื้อแพ็กเกจตรวจสุขภาพให้เป็นของขวัญตัวเองสักหน่อยดีกว่า
อย่างไรก็ตาม โปรแกรมตรวจสุขภาพแบบเหมารวมของโรงพยาบาล
โดยเฉพาะโรงพยาบาลเอกชนนั้น บางโปรแกรมก็อาจจะยังไม่จำเป็นสำหรับบางคน
ซึ่งสามารถเลือกเป็นกรณีๆไป ตามขั้นอายุและพฤติกรรมเสี่ยงของแต่ละบุคคล
เช่น ถ้าดื่มแอลกอฮอล์ ก็ควรตรวจมะเร็งตับหากกินยาเยอะ ก็ควรตรวจตับและไต
เป็นต้น ทั้งนี้เพื่อลดค่าใช้จ่าย แต่สำหรับ 5 โปรแกรมตรวจสุขภาพต่อไปนี้
ไม่ต้องคิดมากเลย ตรวจเสียตั้งแต่วันนี้ความดันโลหิต
โดยปกติ เวลาไปหาหมอทุกครั้ง นางพยาบาลจะวัดความดันโลหิตให้อยู่แล้ว
แต่หากไม่ได้วัด ก็ควรถามหา หรือเมื่อค่าแสดงว่าความดันผิดปกติ
สูงหรือต่ำไป ต้องคุยกับแพทย์อย่านิ่งนอนใจ
เพราะความดันโลหิตสูงหรือต่ำเป็นสาเหตุของโรคร้ายถึงชีวิต
และคนที่ดูภายนอกปกติดีทุกอย่าง อาจจะซ่อนภาวะความดันโลหิตสูง
ที่ก่อให้เกิดผลเสียต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย เช่น
ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจหนาตัวและหัวใจโตขึ้น
นอกจากนั้นยังทำให้หลอดเลือดหัวใจเสื่อมสภาพและเกิดการอุดตัน
ทำให้เกิดโรคหัวใจขาดเลือด เจ็บหน้าอก กล้ามเนื้อหัวใจตาย หัวใจวายได้
ในด้านสมอง สามารถทำให้หลอดเลือดสมองตีบตันได้เช่นเดียวกับเส้นเลือดหัวใจ
และอาจจะทำให้เส้นเลือดสมองแตกกลายเป็นอัมพฤกษ์ อัมพาตได้ นอกจากนี้
ยังส่งผลไปถึงไต จอประสาทตา และหลอดเลือดทั่วร่างกายด้วย
ในขณะที่ความดันโลหิตต่ำ อาจจะมีอาการชัดกว่า
รู้สึกวิงเวียนศีรษะเมื่อเปลี่ยนอิริยาบทจากท่านอนมาเป็นยืน หรือนั่ง
เหนื่อยง่าย อ่อนแรง เป็นลมได้ง่าย
หากความดันโลหิตต่ำมากจะทำให้การไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงอวัยวะสำคัญของร่าง
กายไม่ทัน โดยเฉพาะเซลล์ของสมอง กล้ามเนื้อหัวใจ และไต
ทำให้อวัยวะดังกล่าวขาดออกซิเจน อาจทำให้เป็นลมหรือช็อคได้ตรวจเลือด
เป็นโปรแกรมการตรวจสุขภาพพื้นฐาน เพราะเลือดที่ถูกเจาะไปจะนำไปตรวจบอกโรคได้หลายอย่าง ตั้งแต่ โรคเลือด
อย่างทาลัสซีเมีย ลูคีเมีย บอกสมรรถภาพของตับว่าเป็นตับอักเสบหรือไม่
ช่วยวินิจฉัยภาวะไตวาย บอกค่าคอเลสเตอรอลในเลือด
ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคหลอดเลือดหัวใจอุดตัน นอกจากนี้
ยังนำไปตรวจแล็บพิเศษได้อีกหลายชนิดตามการพิจารณาของแพทย์ เช่น
หากมีความเสี่ยงเป็นเบาหวาน อาจต้องเจอะเลือดเพิ่มเพื่อหาค่าน้ำตาลในเลือด
หรือตรวจหาปริมาณฮอร์โมนหากสงสัยว่าจะเป็นไทรอยด์เป็นพิษ
รวมทั้งหาโรคติดเชื้อทั้งแบคทีเรีย เชื้อรา และไวรัสได้ตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก
แม้มะเร็งปากมดลูกจะพบมากเป็นอันดับสองรองจากมะเร็งเต้านมในผู้หญิงไทย แต่สามารถเกิดขึ้นได้กับผู้หญิงที่
อายุยังน้อยแค่ 18 ปี หากมีเพศสัมพันธ์แล้ว
และทั้งที่เป็นมะเร็งชนิดป้องกันได้
อีกทั้งมีระยะก่อตัวเป็นมะเร็งนับแต่ติดเชื้อไวรัส HPV นานถึง 10-20 ปี
แต่กลับมีผู้หญิงไทยเสียชีวิตจากโรคนี้เฉลี่ยวันละ 14 คน
นั่นเป็นเพราะผู้หญิงกลุ่มเสี่ยงซึ่งได้แก่ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์แล้วนั้นไม่
ได้รับการตรวจคัดกรองเป็นประจำนั่นเอง
โดยสมาคมมะเร็งนรีเวชไทยแนะนำไว้ตรงกับหน่วยงานป้องกันโรคของสหรัฐฯ
(U.S.Preventive Service Task Force หรือ USPSTF)
ว่าผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์แล้วควรตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกร่วมกับการตรวจ
หาเชื้อ HPV ทุก 3-5 ปี หรือทุก 1-2 ปีหากมีความเสี่ยงสูง เช่น
เปลี่ยนคู่นอนบ่อย หรือคู่นอนมีพฤติกรรมนอกลู่นอกทางที่อาจนำเชื้อมาให้โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
แพทย์อเมริกาแนะนำให้ผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์เป็นประจำ ตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อย่าง ซิฟิลิส
หนองใน และหนองในเทียมทุกปี รวมทั้งตรวจหาเชื้อเอดส์ HIV อย่างน้อย 1 ครั้ง
โดยเฉพาะผู้ที่มีเพศสัมพันธ์ตั้งแต่อายุยังน้อย ยิ่งมีความเสี่ยงสูง
และอันตรายของโรคติดต่อกลุ่มนี้คือเป็นแล้วไม่ค่อยแสดงอาการ
เมื่อไม่รู้ตัวว่าเป็น ก็มีโอกาสแพร่เชื้อให้ผู้อื่นต่อได้ง่าย
และยังเพิ่มความเสี่ยงเป็นมะเร็งปากมดลูกที่รุนแรงมากขึ้นด้วยกระจก
ที่เป็นฝ้าจะหายมัวหมองทันที แค่เอาผ้าเปียกหมาดๆ ถูกับสบู่ก้อน
แล้วนำไปเช็ดบนกระจก จากนั้น เช็ดออกด้วยผ้าเปียกและเช็ดตามให้แห้ง
แต่หากต้องการให้กระจกใสแบบไม่ต้องง้อน้ำยาฉีดกระจก
นำน้ำส้มสายชูนิดหน่อยผสมกับน้ำเปล่าก็สามารถใช้แทนได้ฟัน
ดังที่ทันตแพทย์แนะนำว่าควรตรวจสุขภาพช่องปากเป็นประจำทุก 6 เดือนถึง 1
ปี เพราะหลายโรคโดยเฉพาะโรค เหงือกอักเสบ
เริ่มต้นจากการไม่มีอาการให้เห็นเด่นชัด เมื่อมีอาการผิดปกติชัดเจนแล้ว
โรคมักลุกลามไปมาก การรักษาก็ยุ่งยากมากขึ้น
นอกจากนี้ช่วยให้เราพบว่ามีฟันผุหรือไม่ ถ้าอุดตั้งแต่เริ่มต้น
ค่าใช้จ่ายก็น้อย และที่สำคัญ อย่างน้อยที่สุด
จะได้รับการขูดหินปูนเพื่อช่วยลดปริมาณการจับของคราบหินปูนกับตัวฟัน
เพราะหากปล่อยให้หินปูนเกาะฟันแน่นขึ้นเรื่อยๆ หินปูนจะลงไปเกาะที่รากฟัน
แบคทีเรียก็จะตามไปทำลายกระดูกรอบๆ รากฟัน ฟันโยก เสียวฟัน
เกิดช่องว่างระหว่างฟันและเหงือก ทำความสะอาดยาก การรักษาก็ยากขึ้นด้วย
และอาจสูญเสียฟันไป และการขูดหินปูน ทุก 6 เดือน ยังช่วยลดคราบอาหาร
คราบสีจากชา กาแฟ ฯลฯ ที่ติดตามตัวฟัน ทำให้ฟันขาวสะอาดขึ้น
ยิ้มเป็นประกายเสริมบุคลิกภาพดีบางโปรแกรมตรวจ อย่างตรวจมะเร็งเต้านมด้วยเครื่องแมมโมแกรม
ยังเป็นที่ถกเถียงกันว่าผู้ที่ไม่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง อันได้แก่ ผู้หญิงวัย
50 ปีขึ้นไป หรือมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งชนิดนี้ ควรตรวจหรือไม่
เพราะการฉายเอกซเรย์มีประโยชน์ในการค้นหามะเร็งเต้านมได้มากกว่าการตรวจคลำ
โดยมือของแพทย์ก็จริง แต่ก็มีอันตรายจากรังสีเอกซ์
ดังนั้นจึงไม่แนะนำให้ทำเป็นประจำ
เช่นเดียวกับการตรวจพิเศษเพิ่มเติมอย่างอื่นในแพ็กเกจเหมาจ่ายของโรงพยาบาล
ที่อาจให้ค่าผลบวกลวงจนเสียสตางค์โดยใช่เหตุ
หรือให้ผลลบลวงจนกลบโรคที่ซ่อนตัวอยู่ไปเสียอย่างนั้น
แพทย์อเมริกากันหลายคนจึงมีความเห็นว่าการตรวจอย่างละเอียดตั้งแต่หัวจรด
เท่านั้นเป็นการสิ้นเปลือง
ให้เลือกเอาแต่การตรวจหรือทดสอบที่มีความสำคัญเฉพาะเราเท่านั้นตรวจสุขภาพให้ได้ผล
เมื่อตั้งคำถามกับตัวเองจนได้คำตอบแล้วว่าเรามีปัจจัยเสี่ยงต่อโรคอะไรบ้าง
ก็ให้เลือกตรวจเฉพาะเรื่องนั้นๆ รวมทั้งทำชีวิตให้เป็นปกติก่อนไปตรวจ
การงดของหวานเพราะกลัวค่าน้ำตาลขึ้น
งดอาหารมันเพราะเกรงว่าค่าคอเลสเตอรอลในเลือดจะสูง
แต่หลังตรวจสุขภาพแล้วก็กลับมาทานเหมือนเดิม
ผลการตรวจสุขภาพก็ไม่ได้วัดการดูแลสุขภาพที่แท้จริงน่ะสิ