นมจากโครงการพระราชดำริ สิ่งดี ๆ ที่พระบิดาแห่งการโคนมไทย พระราชทานไว้ให้ลูกหลาน
โครงการในพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชในส่วนของการโคนมไทย ทราบกันไหมคะว่านมวัวแท้อันเนื่องมาจากพระราชดำริไม่ได้มีเพียงนมอัดเม็ดจิตรลดา หรือนมยู.เอช.ที.จิตรลดาเท่านั้น
หากจะย้อนไปเมื่อ 50 กว่าปีก่อน ประเทศไทยยังเป็นประเทศที่ไม่มีนมวัวให้ดื่มอย่างแพร่หลายเช่นในปัจจุบัน ชาวบ้านในหลายพื้นที่ยังเลี้ยงลูกด้วยนมข้นหวานบ้าง น้ำข้าวผสมน้ำตาลบ้างตามมีตามเกิด ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ทรงตระหนักว่า "นม" มีคุณค่าทางอาหารสูงและเป็นประโยชน์ต่อร่างกายมนุษย์
ดังนั้นเมื่อเสด็จฯ ประพาสประเทศเดนมาร์ก ใน พ.ศ. 2503 จึงเสด็จฯ ทอดพระเนตรกิจการฟาร์มโคนมและการแปรรูปผลิตภัณฑ์นมหลายแห่ง เพื่อศึกษาความเป็นไปได้ในการดำเนินกิจการโคนมและแปรรูปนมในประเทศไทย ซึ่งในครั้งนั้นสมเด็จพระเจ้าเฟรเดอริกที่ 9 แห่งเดนมาร์ก พร้อมด้วยรัฐบาลเดนมาร์ก และองค์การเกษตรกรรมของประเทศเดนมาร์ก ได้น้อมเกล้าฯ ถวายโครงการส่งเสริมการเลี้ยงโคนมในประเทศไทย โดยจัดตั้งเป็น "ฟาร์มโคนมไทย-เดนมาร์ก" ขึ้นที่อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี นับจากนั้นประเทศไทยก็มีกิจการฟาร์มโคนมแห่งแรก จวบจนพัฒนาต่อยอดกันเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน และนี่ก็เป็นที่มาของพระราชสมัญญา "พระบิดาแห่งการโคนมไทย" ที่พสกนิกรพร้อมใจกันน้อมถวายแด่พระบาทสมเด็จประปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
และถ้าหากจะพูดถึงนมวัวในประเทศไทยที่เป็นนมโคแท้ ๆ 100% หลายคนคงคิดว่ามีวางจำหน่ายอยู่ไม่กี่ยี่ห้อ ทั้งที่จริง ๆ แล้วนมโคแท้จากโครงการพระราชดำริมีให้เราได้เลือกดื่มเพื่อสุขภาพอยู่หลากหลาย ดังนั้นวันนี้เราจะพาทุกคนมารู้จักนมวัวแท้ ๆ อันเนื่องมาจากโครงการพระราชดำริทั้ง 5 ยี่ห้อ ซึ่งมีดังต่อไปนี้กันค่ะ
1. นมไทย-เดนมาร์คนมโคแท้ ๆ 100% ที่นับได้ว่าเป็นนมกล่องยี่ห้อแรกของประเทศไทย ซึ่งถือกำเนิดจากความร่วมมือกันของประเทศเดนมาร์กและประเทศไทย เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้เสด็จฯ ประพาสประเทศเดนมาร์กเมื่อปี พ.ศ. 2503 ซึ่งนับจากวันนั้น นมไทย-เดนมาร์ค ก็ผลิตนมสดยู.เอช.ที.ออกมาเรื่อย ๆ และพัฒนารสชาติมาจนปัจจุบันนี้มีทั้งนมยู.เอช.ที. รสจืด นมยู.เอช.ที. ชนิดพร่องมันเนย นมยู.เอช.ที. รสหวาน นมยู.เอช.ที. รสช็อกโกแลต นมพาสเจอร์ไรส์ โยเกิร์ต และไอศกรีม
2. นมยู.เอช.ที. สวนจิตรลดา
นมยู.เอช.ที สวนจิตรลดา ผลิตจากน้ำนมโคแท้ 100% ไม่มีส่วนผสมของน้ำตาล โดยผลิตออกมาในรูปนมรสจืดจิตรลดาชนิดบรรจุกล่องและชนิดบรรจุถุง นมโรงเรียน และนมยู.เอช.ที. ผสมฟลูออไรด์ชนิดบรรจุกล่อง (สำหรับนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการนมฟลูออไรด์ป้องกันฟันผุในประเทศไทย)
โดยนมสวนจิตรลดาถือกำเนิดขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2505 ซึ่งบริษัท เอส.อาร์. จำกัด ได้น้อมเกล้าฯ ถวายลูกโคพันธุ์เรดเดน จำนวน 4 ตัวเป็นเพศผู้ 1 ตัว เพศเมีย 1 ตัว และโคสาวตั้งท้องอีก 2 ตัว ต่อมากรมปศุสัตว์ได้น้อมเกล้าฯ ถวายโคสาวตั้งท้องอีก 2 ตัว พันธ์บราวน์สวิส และลูกผสมเรดชินดิ ดังนั้นพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ จำนวน 32,886.73 บาท เพื่อใช้ในการดำเนินการจัดสร้างโรงโคนม ในบริเวณพระตำหนักสวนจิตรลดารโหฐาน และเสด็จฯ เปิดโรงโคนมสวนจิตรลดา เมื่อวันที่ 12 มกราคม พ.ศ. 2505 ทั้งนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ได้พระราชทานพระราโชบายสำหรับโรงโคนมสวนจิตรลดาไว้ 4 ประการ คือ
1. ส่งเสริมและเผยแพร่การเลี้ยงโคนมโดยสาธิตการดำเนินงานให้เป็นตัวอย่างแก่เกษตรกรเพื่อสามารถที่จะนำเอาวิธีการดังกล่าวไปดำเนินการเองได้ภายในครอบครัว 2. เพื่อค้นคว้า ทดลองหาวิชาการแผนใหม่เกี่ยวกับโคนม และทำการเผยแพร่ความรู้ไปยังเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนม เพื่อปรับปรุงวิธีการให้ถูกต้องและเหมาะสม 3. เพื่อทำการคัดเลือกและปรับปรุงพันธ์โคนมที่เหมาะสมกับสภาพภูมิอากาศ และภูมิประเทศของประเทศไทย 4. เพื่อส่งเสริมให้มีการบริโภคนมสดให้กว้างขวางยิ่งขึ้น
อย่างไรก็ตาม โรงนมยู.เอช.ที สวนจิตรลดาก่อตั้งขึ้นอย่างจริงจังเมื่อปี พ.ศ. 2546 เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนม เนื่องจากปัญหาน้ำนมโคล้นตลาด และเป็นการสาธิตการผลิตนมยู.เอช.ที. จากนมโคสดแท้แทนการใช้นมผงมาละลายน้ำ ซึ่งปัจจุบันนี้โรงนมยู.เอช.ที. สวนจิตรลดามีกำลังการผลิตนมอยู่ที่ 24 ตันต่อวัน
3. นมหนองโพ
นมหนองโพ นมโคแท้ ๆ 100% สโลแกนก็บอกอยู่โต้ง ๆ แล้วว่าผลิตจากน้ำนมโคแท้ โดยมีอยู่ด้วยกัน 4 รสชาติ ได้แก่ รสจืด รสหวาน รสกาแฟ และรสช็อกโกแลต (ขนาดบรรจุ 225 มิลลิลิตร) แต่ที่ลึกไปกว่านั้นคือนมหนองโพก็เป็นหนึ่งในโครงการพระราชดำริด้วยเช่นกัน โดยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ก่อตั้งโรงงานผลิตนมผงขึ้นที่ตำบลหนองโพ จังหวัดราชบุรี เพื่อแก้ปัญหาน้ำนมวัวล้นตลาดของชาวบ้านในแถบจังหวัดราชบุรีและจังหวัดนครปฐม อีกทั้งพระองค์ยังได้พระราชทานทรัพย์ส่วนพระองค์เพื่อการก่อสร้างโรงงานนมผงหนองโพจนแล้วเสร็จ
ครั้นเมื่อโรงงานผลิตนมผงสร้างแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2515 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเป็นองค์ประธานในพิธีเปิดเมื่อวันที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2515 โดยได้รับพระราชทานชื่อ ?โรงนมผงหนองโพ? โดยให้บริหารงานในรูปบริษัทจำกัดที่ใช้ชื่อว่า "บริษัทผลิตภัณฑ์นมหนองโพจำกัด"
ทั้งนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชทรงถือหุ้นใหญ่ของบริษัท และได้พระราชทานเงื่อนไขว่า บรรดาเงินกำไรสุทธิที่คณะกรรมการบริษัทหาได้จากการจำหน่ายผลิตภัณฑ์นั้น ไม่มีการแบ่งกำไรให้แก่ผู้ถือหุ้น แต่ให้บริษัทนำกำไรสุทธิส่วนหนึ่งเข้ากองทุนสะสมเพื่อประโยชน์แก่การศึกษาของบุตร-ธิดาสมาชิกของกลุ่มผู้เลี้ยงโคนม และสมาชิกสหกรณ์ซึ่งเป็นผู้ส่งน้ำนมดิบให้แก่โรงงานเป็นประจำ
4. นมสดชั่งหัวมัน ตามพระราชดำริ
น้ำนมโคเต็มมันเนยสเตอริไลส์ บรรจุในขวดทรงเก๋ไก๋พร้อมสีสันสดใสในขนาดบรรจุ 450 มิลลิลิตร ราคาจำหน่าย 35 บาทต่อขวด เป็นน้ำนมโคแท้ 100% จากฟาร์มโคนมในโครงการชั่งหัวมัน จังหวัดเพชรบุรี หนึ่งในโครงการพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
5. นมอัดเม็ดสวนจิตรลดา
นมอัดเม็ดสวนจิตรลดา จริง ๆ แล้วผลิตจากโรงนมสวนดุสิต โดยมีวัตถุประสงค์ในการผลิตนมอัดเม็ดอยู่ด้วยกัน 3 ข้อ ตามพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ดังนี้
1. เพื่อเป็นโรงงานตัวอย่างให้ผู้ที่สนใจได้มาศึกษาวิธีการผลิตนมเม็ด โดยมีค่าใช้จ่ายในการผลิตไม่สูงจนเกินไป สามารถที่จะนำไปใช้เป็นแบบอย่างในกิจการที่สามารถดำเนินเองได้ 2. เพื่อสนับสนุนการผลิตนมผงภายในประเทศ โดยการนำนมผงมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์นมอัดเม็ด 3. เพื่อส่งเสริมด้านโภชนาการให้ประชาชนบริโภคผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพดีและราคาไม่แพง
โดยในปัจจุบันผลิตภัณฑ์นมอัดเม็ดมีอยู่ด้วยกัน 2 รสคือ นมอัดเม็ดรสหวานและนมอัดเม็ดรสช็อกโกแลต และกำลังผลิตของโรงนมอัดเม็ดจะอยู่ที่ 50,000-57,000 ซองต่อวัน (ขนาดน้ำหนักสุทธิ 25 กรัมต่อซอง)
ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ทำให้พสกนิกรชาวไทยทุกหมู่เหล่าได้มีน้ำนมคุณภาพดีดื่มกินกันถ้วนหน้า สมแล้วที่พระองค์ท่านทรงเป็นพระบิดาแห่งการโคนมไทย
ภาพจาก องค์การส่งเสริมกิจการโคนมแห่งประเทศไทย, Golden Place, ชมรมคนรักในหลวง
ขอขอบคุณข้อมูลจากองค์การส่งเสริมกิจการโคนมแห่งประเทศไทยโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดาหนองโพเรารักพระเจ้าอยู่หัวชมรมคนรักในหลวง
