จากปลาบู่ถึงปลานิล...การฑูตหยุดโลก สุดมองการณ์ไกลของในหลวง ร.9

วันที่ 18 ตุลาคม 2559 ภายใน เฟซบุ๊ก Thon Thamrongnawasawat ของ ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้เผยแพร่ภาพแห่งความทรงจำครั้งสำคัญ เมื่อครั้งที่ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร พร้อมด้วย สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ แห่งประเทศญี่ปุ่น เสด็จพระราชดำเนินชมพิพิธภัณฑ์คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม 2507? พร้อมกันนี้ยังได้เล่าว่า สัมพันธไมตรีของกษัตริย์ทั้ง 2 พระองค์ เริ่มจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวของไทย เสด็จฯ เยือนประเทศญี่ปุ่นเมื่อปี 2506 ก่อนเชิญสมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ ซึ่งเมื่อครั้งนั้นทรงดำรงตำแหน่งเป็นมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ เยือนประเทศไทย ในเดือนธันวาคม 2507 ซึ่งระหว่างนั้นมีโปรแกรมช่วงหนึ่งที่จัดให้ทั้ง 2 พระองค์เสด็จฯ มาทอดพระเนตรปลา อันเป็นพระดำรินอกกรอบที่ทำให้การฑูตหยุดโลกเริ่มต้นขึ้นจาก "ปลา" ภายในพิพิธภัณฑ์ประมง ซึ่งตั้งอยู่ในคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ในเวลานั้นมกุฎราชกุมารของญี่ปุ่นที่ทรงมีความสนพระทัยและเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องปลา ทรงพระสำราญเป็นอย่างยิ่ง ทรงหยิบขวดต่าง ๆ ขึ้นทอดพระเนตร รวมถึงขวดปลาบู่ ซึ่งเป็นปลาที่พบในเมืองไทยเป็นครั้งแรกของโลก โดยปลาบู่ชนิดดังกล่าวมีชื่อว่า "ปลาบู่มหิดล" ที่ตั้งชื่อเพื่อเทิดพระเกียรติ สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ซึ่งเมื่อพระองค์ทรงทราบที่มาของชื่อปลา จึงทรงบังเกิดความประทับพระทัย

จากนั้นต่อมาในปี 2508 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ขอพระราชทาน "ปลานิล" จากมกุฎราชกุมารญี่ปุ่น ซึ่งพระองค์ได้ถวายปลานิล 50 ตัวให้ด้วยความยินดี จากนั้นเมื่อปลาตายจนเหลือเพียง 10 ตัว พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงนำกลับมาทรงเลี้ยงเองในวังสวนจิตรลดา จนสามารถเพาะขยายพันธุ์เป็น "ปลานิล" ที่สามารถพระราชทานให้กรมประมงได้ถึง 10,000 ตัว ภายในเวลาเพียงไม่ถึง 1 ปี

นับเป็นปลาที่ทรงฟูมฟักด้วยความตั้งใจให้เป็นทางออกแก่ประชาชนได้นำไปบริโภคกันในราคาถูก อีกทั้งในปัจจุบันยังสามารถผลิตได้เป็นจำนวนมาก สร้างงานแก่ประชาชนชาวไทย รวมถึงสามารถส่งออกไปต่างชาติ นำรายได้มหาศาลเข้าประเทศ เป็นพระราชกรณียกิจที่มีการคาดการณ์ได้กว้างไกล เหล่านี้คือที่มา "จากปลาบู่ถึงปลานิล" อันเป็นความจริงที่ประจักษ์ได้อย่างชัดเจน และยิ่งคิดก็ยิ่งเห็นชัดเจนว่าการสูญเสียที่เกิดขึ้นนั้นมันมากมายสักเพียงใด

ภาพและข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก Thon Thamrongnawasawat