"สิบสองเป็ง" (ประเพณีปล่อยผี ปล่อยเปรต)
วันปล่อยผี ฮาโลวีนล้านนาความเชื่อของไทยเราก็มีวัน
ปล่อยผีมาช้านาน ไม่เฉพาะต่างชาติเท่านั้น
อย่างทางภาคเหนือช่วงนี้ถือว่าเป็นวันปล่อยผีประเพณี 12 เป็ง
ประเพณีอุทิศหาผู้ตาย เรียกว่า "สิบสองเป็งล้านนา" ประชาชนในล้านนาไทยนิยมทำบุญอุทิศส่วนกุศลไปให้บรรพบุรุษของตน คือ พ่อแม่
ปู่ย่า ตายาย ญาติพี่น้องที่ล่วงลับไปแล้ว
ประเพณีนี้เรียกกันในแต่ละท้องถิ่นก็มีชื่อแตกต่างกันไป
บางจังหวัดในล้านนาเรียกประเพณีอุทิศหาผีตายบ้าง
เรียกประเวณีเดือนสิบสองบ้าง เรียกประเวณีปล่อยผีปล่อยเปรต
ตรงกับของภาคกลางว่า ?ตรุษสารท?ปักษ์ใต้ เรียกว่า ประเพณีเดือนสิบชิงเปรต และ ทางภาคอีสานก็คือ ประเพณีบุญข้าวประดับดิน
ประเพณีที่กล่าวมานี้ โดยความหมายและจุดประสงค์เป็นอันเดียวกัน
ต่างกันด้วยวิธีการทำตามจารีตประเพณีที่เคย ทำมาในท้องถิ่นของตน
สำหรับการอุทิศหาผู้ตายของล้านนาไทย สัมภเวสีต่างๆ เรียกว่า บุพเปรตพลี ประเพณีสืบต่อกันมาเนื่องในการอุทิศกุศลแก่ญาติพี่น้องผู้ที่ตายไปแล้วถือกันว่าในวันเดือน 12 เหนือ ขึ้น 1 ค่ำถึงเดือนแรม 14 ค่ำนั้น พระยา
ยมราชได้ปล่อยวิญญาณสัตว์ ผู้ตายกลับมาสู่เมืองมนุษย์เพื่อขอรับเอาส่วนบุญกุศลจากญาติพี่น้องลูกหลาน จะได้พ้นจากภาวะแห่งเปรตอสุรกายทั้งหลาย
มีความเชื่อว่าญาติพี่น้องหรือบรรพบุรุษจะมารับส่วนบุญกุศลที่ลูกหลานญาติพี่น้องได้ทำบุญไปให้ คนล้านนาเชื่อว่าวันนี้เป็นที่ ยมบาล ปล่อยเปรต ปล่อยผี ออกจากนรกที่ไม่เคยได้รับส่วนบุญกุศลก็จะมารับได้ในวันนี้ซึ่งประเพณีนี้ชาวไทยโดยทั่วไปเรียกว่าประเพณี สารท
ประเพณีสารทเดือนสิบของสังคมไทย
คงจะเกิดขึ้นตามพระพุทธานุญาตของพระพุทธองค์
และด้วยเหตุผลในทำนองเดียวกันกับที่ชาวอินเดียมีประเพณีเปตพลี
เพื่อเป็นการแสดงความกตัญญูต่อบุพการีนั่นเอง
อันที่จริงความเชื่อในเรื่องของการเคารพบูชาบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วนี้ จะเป็นความเชื่อที่มีอยู่โดยทั่วไปแทบทุกชาติทุกภาษา เช่นสังคมไทยก็เชื่อเช่นนี้
เช่น การเซ่นไหว้ผีเหย้าผีเรือนหรือผีปู่ย่าตายายที่เรากระทำกันมาแต่โบราณ
ก็เป็นความเชื่อในทำนองเดียวกันกับพราหมณ์ต่างกันเพียงว่า
ผีปู่ย่าตายายของไทยเรานั้น มักจะอยู่ประจำตามหมู่บ้านเรือนของลูกหลานซึ่งในปีนี้ตรงกับ วันศุกร์ ที่ ๑๖ เดือนกันยายน ๒๕๕๙ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๒ (เหนือ)
เป็นประเพณีที่ชาวล้านนาปฏิบัติกันมาหลายชั่วอายุคน
มีความเชื่อว่าในโลกของนรกภูมิ ได้มีการปลดปล่อยเหล่าวิญญาณ ผีเปรตต่างๆ
เพื่อมาขอรับส่วนบุญส่วนกุศล
ดังนั้นจึงเป็นการปฏิบัติประเพณีด้วยความกตัญญู
ต้องการให้บุคคลผู้เป็นที่รักพบกับความสุขในปรโลก จึงได้ทำกันสืบๆ มา